کار مهندس عمران چیست؟
آیا تاکنون به مراحل ساخت پروژه‌هایی مانند آزادراه، تونل یا برج‌های مسکونی توجه کرده‌اید؟ احتمالا فعالیت ماشین‌آلات مختلف و تعداد زیادی از نیروهای کاری در این پروژه‌ها، نظر شما را به خود جلب کرده است. شاید هم عظمت و زیبایی سازه‌های ساخته‌شده یا در حال ساخت، برای شما جذاب بوده است. آیا می‌دانستید بدون استخدام مهندس عمران، امکان ساخت چنین پروژه‌هایی وجود نداشته است؟
مهندسان عمران با ایفای نقش کلیدی خود در تمام مراحل ساخت سازه‌های مختلف، به ایجاد یک زندگی مدرن و امروزی کمک کرده‌اند. کار ساخت و احداث پروژه های عمرانی مانند پل‌ها، سدها، مراکز خرید و برج‌های عظیم، تنها با استخدام مهندس عمران امکان‌پذیر شده است. به دلیل جایگاه مهندسی عمران در بازار کار امروز و اهمیت این رشته دانشگاهی، در این مقاله به معرفی رشته مهندسی عمران خواهیم پرداخت.
معرفی شغل مهندسی عمران
یکی از مهم ترین گرایش‌های مهندسی و یکی از جذاب‌ترین رشته‌های تحصیلی در گروه ریاضی فیزیک، رشته مهندسی عمران است. انجام اموری مانند طراحی سازه، ساخت پروژه های عمرانی و نگهداری از سازه‌های مختلفی مانند کانال‌ها، سدهای انحرافی، ورزشگاه‌ها، اسکله و نیروگاه، بر عهده مهندسین عمران است.
همچنین انجام آزمایش خاک برای بررسی مشخصات خاک و اطمینان یافتن از میزان مقاومت خاک جهت انجام پروژه های عمرانی مانند پروژه های ساختمانی و راه‌سازی، از دیگر فعالیت‌های موردتوجه در کار مهندس عمران است.
به دلیل گستردگی فعالیت‌های عمرانی در کشور، همواره نیاز به استخدام مهندس عمران وجود داشته است. برای دریافت آگهی‌های استخدام مهندس عمران در شرکت‌های خصوصی و دولتی و آگاهی از جدیدترین موقعیت های شغلی در این حوزه، می‌توانید روزانه به لینک مورداشاره مراجعه کنید.
یکی از نکات جالب‌توجه در رشته مهندسی عمران، وجود حوزه‌های کاری مختلف برای فارغ التحصیلان این رشته است. سرپرست کارگاه، مهندس ناظر و مهندس محاسب و طراح ساختمان، برخی از مشاغل موجود در حوزه مهندسی عمران هستند.
همچنین رشته مهندسی عمران، یکی از رشته‌های دانشگاهی با بیشترین میزان تنوع در گرایش‌های تحصیلی است. از گرایش‌های رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی ارشد، می‌توان به گرایش‌های مهندسی محیط زیست، مهندسی و مدیریت ساخت، حمل و نقل، مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، زلزله و مهندسی و مدیریت منابع آب اشاره کرد.
ذکر این نکته ضروری است که داوطلبان علاقه‌مند به ادامه تحصیل در حوزه نقشه برداری، می‌توانند در کنکور ارشد در گروه آزمایشی مهندسی نقشه برداری شرکت کنند. همچنین امکان ادامه تحصیل در رشته‌های مدیریتی مانند مدیریت کسب و کار، برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی عمران وجود دارد.
شرح وظایف مهندس عمران
وظایف مهندسان عمران با توجه به حوزه کاری آن‌ها متفاوت خواهد بود. برخی از مهندسان به کار طراحی و محاسبه می‌پردازند. این در حالی است که برخی از فارغ التحصیلان مهندسی عمران، فعالیت در کار اجرا را ترجیح می‌دهند. در ادامه، به برخی از مهم ترین مسئولیت‌های یک مهندس عمران اشاره خواهیم کرد:
- انجام آزمایش خاک برای تعیین مشخصات خاک در پروژه های عمرانی
- نظارت بر رعایت شدن قوانین مرتبط با ساخت و ساز بر اساس آئین‌نامه‌های مربوطه
- مدیریت و نظارت بر پیشرفت مراحل کار در پروژه های ساختمانی
- مدل‌سازی و طراحی سازه
- کنترل و نظارت بر نقشه‌های سازه
- بررسی پایداری سازه‌های مختلف و قدرت پایه سازه در برابر نیروهای زمین لرزه، باد و سیل
- اطمینان یافتن از مجهز بودن بخش کارگاه ساختمانی به وسایل ایمنی و تجهیزات کارگاهی
- تعیین و محاسبه قیمت کار جهت ارائه پیشنهاد برای مناقصه
- متره و برآورد هزینه‌های ساخت و ساز
- تصمیم گیری برای زمان اجرای عملیات ساخت وساز در مراحل مختلف ساخت سازه
شرایط استخدام مهندس عمران
برای فعالیت در حرفه مهندسی عمران، کارجویان باید دارای حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در این رشته باشند. به شکلی که برای ورود حرفه‌ای به بازار کار مهندسی عمران، کارجویان باید در آزمون نظام‌مهندسی شرکت کرده و شماره نظام‌مهندسی خود را دریافت کنند.
بااین‌حال داشتن تجربه کاری برای کسب درآمد در رشته مهندسی عمران، بسیار ضروری است. به شکلی که توصیه می‌شود دانشجویان این رشته در هنگام تحصیل در مقطع کارشناسی، برای انجام کارآموزی و فعالیت در پروژه های عمرانی اقدام کنند.
در حقیقت شناخت مصالح و مواد مورداستفاده در ساخت و ساز پروژه های ساختمانی در کنار آگاهی از تکنیک‌های اجرایی مهندسی عمران، تنها با انجام کار عملی در این حرفه امکان‌پذیر خواهد بود. به همین دلیل در کنار کسب دانش تخصصی مهندسی عمران، باید به شکل حضوری در پروژه های عمرانی به ایفای نقش پرداخت. در ادامه برخی دیگر از مهارت‌ها و شرایط استخدامی مهم که در آگهی‌های استخدام مهندس عمران موردتوجه قرار می‌گیرند، آورده شده است:
- مهارت های ریاضی و محاسباتی
- آشنایی با نرم افزارهای تخصصی مهندسی عمران مانند نرم افزار طراحی SAFE، ETABS و SAP2000
- آشنایی به زبان انگلیسی
- مهارت های ارتباطی قوی
- توانایی تحلیل و طراحی سازه
- آشنایی با اصول ساخت و ساز و استانداردهای مرتبط با سازه‌ها و ساختمان های مقاوم
- توانایی نظارت بر اجرای نکات مرتبط با ایمنی و سلامت کارگاهی
بازار کار رشته مهندسی عمران
بسیاری از افراد با مشاهده پروژه های ساختمانی مختلف و نحوه کار مهندسان عمران، به این حرفه علاقه‌مند می‌شوند. به شکلی که در سال‌های اخیر، کشور ایران در بین کشورهایی قرارگرفته است که دارای بالاترین میزان فارغ التحصیلان رشته مهندسی عمران بوده است.
اگرچه حجم فعالیت‌های ساخت و ساز در کشور با یک روند افزایشی همراه بوده است، اما تعداد رزومه‌هایی که برای آگهی‌های استخدام مهندس عمران ارسال می‌شود قابل‌توجه است. این موضوع بدان معنا است که رقابت شدیدی برای استخدام مهندسان عمران در شرکت‌های بزرگ و معتبر وجود دارد.
کار در شرکت‌های مهندسین مشاور، همکاری با پیمانکاران و استخدام در سازمان‌ها و نهادهای دولتی مانند شهرداری‌ها، ازجمله موقعیت های شغلی موردتوجه برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی عمران است. فارغ التحصیلان رشته عمران می‌توانند در اجرای پروژه های عمرانی نقش‌آفرینی کرده یا به کار طراحی و محاسبه مشغول شوند. همچنین انجام کار نظارت، از دیگر فعالیت‌های موردتوجه در شغل مهندسی عمران است.
درآمد رشته مهندسی عمران
بر اساس یک نظرسنجی که از بین 2179 نفر از فعالان رشته مهندسی عمران در کشور انجام شده است، متوسط حقوق و دستمزد یک مهندس عمران در سال 1402 مشخص گردید. بر این اساس متوسط درآمد یک کارشناس رشته مهندسی عمران در تهران، مبلغی به‌اندازه 14.4 میلیون تومان در ماه اعلام شده است.
همچنین متوسط درآمد یک کارشناس ارشد مهندس عمران در شهر تهران، مبلغی معادل با 18.9 میلیون تومان در ماه گزارش شده است. این در حالی است که یک مدیر فعال در رشته مهندسی عمران در تهران، متوسط درآمد خود را در سال 1402 مبلغی برابر با 27 میلیون تومان در ماه اعلام کرده است.
همچنین خوب است بدانید که متوسط حقوق و دستمزد در شغل مهندسی عمران برای رده‌های شغلی کارشناس، کارشناس ارشد و مدیر در سایر شهرهای بزرگ، به ترتیب برابر با 14.4، 16 و 24.3 میلیون تومان در ماه است.
جمع‌بندی
طراحی، ساخت و اجرای پروژه های عمرانی، زیر نظر مهندسان عمران انجام می‌شود. به شکلی که آشنایی با اصول ساخت و ساز، مهارت های ارتباطی و تسلط به نرم افزارهای تخصصی مهندسی عمران، از مهارت های ضروری برای فعالیت در موقعیت های شغلی مهندسی عمران هستند.
در این مقاله با معرفی شغل مهندسی عمران، برخی از گرایش‌های این رشته دانشگاهی را معرفی نمودیم. همچنین با بررسی بازار کار مهندسی عمران و شرایط استخدام مهندس عمران در شرکت‌های معتبر، درآمد مهندسان عمران در شهرهای مختلف کشور را موردبررسی قراردادیم.